Het gooien van (tennis)ballen en stokken voor de hond is een dagelijks beeld dat we zien in het bos en op het strand.
Veel mensen vinden het leuk om samen iets met hun hond te ondernemen of vinden dat hun hond moet rennen. Is dit
een goed idee, of kent deze activiteit ook nadelen?

Ballen
Als een bal wordt gegooid dan gaat een hond meestal van stilstand in volle vaart achter de bal aan, gaat vol in de
remmen om de bal te pakken en rent dan plankgas terug met bal in de bek naar de eigenaar en gaat daar wederom vol
in de remmen. Dit is globaal het gebruikelijke plaatje.

Belastend
Één van de problemen is dat het heel belastend is voor het lichaam wat de kans op blessures vergroot. Je kunt hierbij
denken aan verrekte of gescheurde banden, afgescheurde nagels, gekneusde tenen, een gebroken poot etc. De hond
gaat immers van stilstand → plankgas → vol in de remmen → plankgas → vol in de remmen.
Het abrupt stoppen bij het gegooide voorwerp vanuit volle snelheid is erg belastend voor de voorhand; voor de
gewrichten maar ook voor de doorbloeding en lymfedrainage.
Tijdens het spel laten honden meestal niet (duidelijk) zien dat ze pijn hebben maar bij thuiskomst (vaak na een
rustperiode) is de pijn meestal wel zichtbaar. Daarnaast is pijn is een belangrijke oorzaak voor het ontstaan van
ongewenst gedrag waardoor niet alleen een lichamelijk maar ook een geestelijk probleem ontstaat. Honden met pijn
kunnen minder hebben, net zoals mensen.

(Sport)honden
Tijdens mijn opleiding als gedragsdeskundige voor honden en pijn coach voor honden heb ik veel geobserveerd bij o.a.
dierenartsen en specialisten; leuk en enorm leerzaam. Zo vertelde dierenarts Anneke Schellingerhout onder meer het
volgende: ‘Ik zie VEEL sporthonden. Veel blessures aan het bewegingsapparaat komen vanuit de viscera (ingewanden)
als onderliggend probleem. Dit werkt door in het pariëtale systeem (het systeem waarmee we ons voortbewegen, zoals
bij lopen en rennen) en dan wordt de belasting te groot, waardoor je problemen in het voorbewegingsapparaat krijgt.
Wil je de onderliggende problemen aanpakken, dan moet je ook de ingewanden behandelen. Daar vallen ook de bloed-
en lymfevaten onder.’

Sport/beweging versus darmen
Dierenarts en gedragsdeskundige Amber Batson sprak in een seminar over sport/beweging en de (negatieve) invloed
daarvan op de darmen en leaky gut. Dat deed me denken aan de adviezen die een kennis van me kreeg m.b.t. de ziekte
van Crohn en paardrijden. Ze is op advies gestopt met paardrijden, o.a. i.v.m. het schudden van de organen, de energie
die werd onttrokken aan de darmen, het negatieve effect op darmbacteriën, de aanslag die de beweging had op de
darmen etc. In plaats van paardrijden is ze gestart met andere beweging, waardoor ze na verloop van tijd minder
medicatie nodig had en het stabieler bleef.

Stress en darmen
Bij stress wordt de doorbloeding van huid en darmen minder en de darmfunctie wordt daarmee negatief beïnvloed.
Mevrouw X vertelde: mijn man had een hond met heftige darmproblemen; zware diarree enz. Die kwam pas met zijn
gezondheid in balans toen we stopten met sporten met hem.

Druk
Bijna alle honden worden druk van een bal, de opwinding stijgt en het stressniveau neemt toe. Omdat vaak dagelijks of
op zijn minst wekelijks met ballen wordt gegooid daalt dit niveau nauwelijks tot niet. Dit is slecht voor de mentale toestand
van een hond. Een gestreste hond heeft vaak een korter lontje en vertoont sneller ongewenst gedrag. Je kunt hierbij
denken aan bijvoorbeeld uitvallen naar andere honden, ruzie krijgen om de bal, bij thuiskomst kort aangebonden zijn
etc. De eigenaar corrigeert dit gedrag en de goedbedoelde wandeling krijgt hierdoor een hele andere wending.
Sommige honden ontwikkelen een ware obsessie voor de bal. Een obsessie gaat altijd ten koste van andere dingen en
geeft onrust. De hond houdt zich weinig tot niet meer bezig met het natuurlijke leven wat veel beter bij hem/haar past.
Daarnaast kan obsessief gedrag ook overslaan in ander (ongewenst) gedrag wat lichamelijk en/of geestelijke problemen
met zich meebrengt. Je kunt hierbij denken aan bijvoorbeeld obsessief graven, staartjagen, pootkluiven etc. De hond
ervaart een constant gevoel van spanning en komt lichamelijk of geestelijk niet meer tot rust. Tevens stimuleert het
gooien van ballen het jachtinstinct van een hond.
Wil je niet het jachtinstinct van bijvoorbeeld je Podenco aanwakkeren of stimuleren dan zou ik niet met een balletje
gooien. Ook niet in huis of in de tuin.

Samen 1 geheel
Uit het bovenstaande blijkt dat alles met elkaar verbonden is, zowel lichaam als geest, ook bij honden.

En de hond in de natuur dan?
Een hond in de natuur jaagt zijn maaltijd bij elkaar en die rent inderdaad ook. Echter, die jaagt, eet, gaat uitbuiken en
slapen. Dat is een heel ander beeld dan de huishond die achter elkaar achter een bal aanrent. Bovendien bepaalt de
hond in de natuur zelf het moment waarop hij rent en stopt in plaats van dat hij getriggerd wordt door eigenaar en bal.

Het gebit
Het gebit slijt vaak sneller. Over de oorzaak zijn de meningen verdeeld maar slijtage is vaak een feit en onherstelbaar.
Als oorzaken worden genoemd: het kauwen op de bal, het zand dat in het materiaal of aan de bal gaat zitten of het
materiaal van de bal zelf (al dan niet met glasvezel). Helaas wordt dit gegeven regelmatig door eigenaren onderschat
of niet onderkend.

Kans op stikken
Tijdens het opvangen kan de bal achterin de keel van de hond schieten waardoor de hond kan stikken. Als de eigenaar
‘geluk’ heeft slikt de hond de bal helemaal door en kan een operatie het leven van de hond redden. Als de hond de bal
doorslikt en daarna overgeeft dan bestaat de kans dat de bal halverwege blijft steken en de hond stikt alsnog of de bal
schadigt de keel/slokdarm van de hond onherstelbaar.

Moe versus K.O.
Er is een verschil tussen moe en voldaan zijn en ‘K.O.’. Veel honden zijn na een dergelijke activiteit te moe of
overprikkeld. Dit kan zich bijvoorbeeld uiten in (tijdelijk) nog drukker worden en na-stuiteren in huis of de hond kruipt
‘K.O.’ zijn/haar mand in en laat zich niet meer zien. Na het uitrusten begint het vaak opnieuw.
Je ziet dit verschijnsel bijvoorbeeld ook bij pups die een te vol hoofdje hebben door te veel indrukken en prikkels. Door
de overprikkeling wordt het ze te veel, ze gaan stuiteren, bijten in de lijn, blaffen, opspringen etc. Totdat ze ‘K.O.’ gaan
in hun mand waarna het bijvoorbeeld na de volgende wandeling weer van voren af aan begint.

Soms worden drukke pups in een bench gezet met het deurtje dicht om tot rust te komen. Dan wordt een symptoom
bestreden, de oorzaak blijft immers bestaan.

Einde deel 1, op naar deel 2.

©Michelle Vrolijk – Hondengedragsdeskundige
www.michellevrolijk.nl